Sid Meier’s Civilization (Win 3.x)

Sid Meier’s Civilization, phát hành năm 1993 cho hệ MS-DOS, là một trò chơi chiến thuật theo lượt thuộc thể loại 4X (khám phá, mở rộng, khai thác, tiêu diệt) do MPS Labs phát triển và MicroProse phát hành. Trong game, người chơi đảm nhận vai trò lãnh đạo một nền văn minh từ thời cổ đại, với mục tiêu cuối cùng là thống trị thế giới bằng cách tiêu diệt tất cả đối thủ hoặc trở thành người đầu tiên phóng tàu vũ trụ đến Alpha Centauri. Giao diện top-down giúp người chơi dễ dàng quan sát và quản lý toàn bộ bản đồ thế giới, nơi các nền văn minh khác cùng tồn tại và cạnh tranh.

Người chơi bắt đầu bằng việc xây dựng và quản lý các thành phố, phân bổ nguồn lực cho sản xuất lương thực, sản xuất vật liệu và thương mại. Mỗi quyết định về xây dựng công trình, điều chỉnh tỷ lệ thương mại hay nghiên cứu công nghệ đều ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của nền văn minh. Các cơ chế chính bao gồm khám phá bản đồ, chiến đấu với quân đội đối phương và barbarian, cùng việc giải quyết các vấn đề nội bộ như duy trì sự hài lòng của người dân và kiểm soát ô nhiễm. Bên cạnh đó, người chơi có thể tạo ra các Kỳ quan thế giới để nhận lợi ích đặc biệt, hoặc sử dụng các đơn vị đa dạng như Settler để mở rộng lãnh thổ, Caravan để tăng cường thương mại và Diplomat để đàm phán hoặc thực hiện gián điệp. Nhịp độ game chủ yếu diễn ra theo lượt, cho phép người chơi cân nhắc kỹ lưỡng mỗi hành động, với độ khó tăng dần khi công nghệ phát triển và các mối đe dọa từ đối thủ ngày càng phức tạp.

Tiến bộ khoa học đóng vai trò then chốt, từ những phát minh cơ bản như Chữ viết cho đến các công nghệ cao cấp như Máy tính, mỗi bước nghiên cứu mở ra khả năng xây dựng đơn vị quân sự mạnh hơn, công trình hiệu quả hơn hoặc thay đổi chính phủ để tối ưu hóa sự phát triển. Việc lựa chọn chế độ chính phủ, từ Chuyên chế ban đầu sang các hình thức như Cộng hòa hay Dân chủ, ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng và ổn định của đế chế. Trò chơi đòi hỏi người chơi phải cân bằng giữa phát triển kinh tế, quân sự và ngoại giao, với những thách thức như ô nhiễm môi trường hay nguy cơ chiến tranh toàn cầu, tạo nên một trải nghiệm chiến thuật sâu sắc và lôi cuốn.